Optometryczna terapia widzenia
Nie zawsze przyczyną problemów wzrokowych pacjenta jest sama wada wzroku. Czasem nawet takie problemy mogą występować, gdy pacjent nie ma wady wzroku, a jego oczy są zdrowe. Wiele trudności z widzeniem wynika z zaburzeń funkcjonalnych układu wzrokowego. Są to zaburzenia sprawności każdego z oczu (np. ruchów oczu czy akomodacji) oraz zaburzenia współpracy oczu (np. tworzenia wspólnego obrazu z wrażeń odbieranych przez każde z oczu czy interpretowanie tego obrazu przez mózg). Gdy badanie widzenia obuocznego pokaże, że problemy wzrokowe pacjenta biorą się z zaburzeń funkcjonalnych, nasz specjalista zaproponuje pacjentowi optometryczną terapię widzenia.
Metoda ta pochodzi z USA, gdzie jest z sukcesem stosowana od wielu lat. Wyrosła ona z optometrii behawioralnej, która kładzie duży nacisk na koordynację wzrokowo-ruchową oraz związek orientacji przestrzennej i lokalizacji z widzeniem. Opiera się ona na założeniu, że duże mięśnie (szkieletowe) „uczą” małe mięśnie (tj. mięśnie oczu), stąd terapia polega na wykonywaniu ćwiczeń angażujących nie tylko wzrok, ale i całe ciało. Jest bardziej dynamiczna od ćwiczeń ortoptycznych i pleoptycznych, które są wykorzystywane przez okulistów.
W optometrycznej terapii widzenia poszczególne funkcje wzrokowe odbudowywane są po kolei etapami, co przypomina budowanie domu od fundamentów po dach. Z tego powodu staranne i sumienne realizowanie kolejnych etapów ćwiczeń przez pacjenta wpływa m.in. na stabilność i trwałość uzyskanych efektów.
Terapia jest prowadzona równolegle w dwóch formach:
- trening domowy, czyli proste ćwiczenia wykonywane przez pacjenta w domu – codziennie przez około 20 minut,
- trening gabinetowy, czyli godzinne spotkania ze specjalistą co 1, 2 lub 3 tygodnie (w zależności od potrzeb i stanu pacjenta), podczas których wykonuje się bardziej złożone ćwiczenia oraz kontroluje postępy pacjenta.
Często taki trening może być alternatywą dla chirurgicznego leczenia zeza. A kiedy operacja jest niezbędna,
ćwiczenia mogą przygotować pacjenta do zabiegu oraz pomóc mu dojść do pełnej sprawności po operacji.
Przy pomocy optometrycznej terapii widzenia można rehabilitować wiele zaburzeń widzenia obuocznego:
- zezy jawne, tj. widoczne „gołym okiem” (zwłaszcza u dzieci i młodzieży),
- zezy porażenne, czyli pojawiające się np. na skutek urazu mechanicznego czy chorób,
- zezy ukryte, tj. widoczne dopiero przy zasłanianiu i odsłanianiu któregoś z oczu,
- niedowidzenie, czyli tzw. potocznie „leniwe oko”,
- zaburzenia akomodacji, które często objawiają się dyskomfortem przy lub po pracy z bliska,
- zaburzenia ruchów oczu, które często wiążą się z zaburzeniami motoryki całego ciała i brakiem koordynacji wzrokowo-ruchowej,
- inne zaburzenia o podłożu wzrokowym.
Optometryczna terapia widzenia jest również skuteczna w przypadku opto-dysleksji u dzieci.
Z optometrycznej terapii widzenia mogą korzystać dzieci, młodzież, dorośli, a nawet osoby starsze!
Nie ma ustalonej granicy wieku, do którego można rozpocząć terapię. Wprawdzie im młodszy pacjent, tym łatwiej i szybciej można osiągnąć efekty (zwłaszcza w przypadku zezów stałych). Jednak nawet w zaawansowanym wieku można za pomocą ćwiczeń pozbyć się wielu nieprzyjemnych objawów spowodowanych zaburzeniami widzenia obuocznego, a kluczową sprawą w terapii jest zaangażowanie pacjenta.